Een beetje meer gezond wantrouwen is altijd op z’n plaats
In het dagelijkse leven streven mensen allemaal naar harmonie. Veel mensen – jij ook – hebben daarom de neiging vooral uit te gaan van het goede van de mens. Het is immers de weg van de minste weerstand.
Echter, goedgelovigheid blijkt vaak een catastrofaal struikelblok! Zeker wanneer complexe beslissingen op het spel staan. Dat moet je niet willen!
Maar ja, wat kun je er aan doen?
Dan dus maar niet uitgaan van ‘het goede van de mens’?
Dit blog is geschreven voor iedereen die kritischer wil (leren) denken én vaker gelijk wil krijgen maar dit blog is ook gericht op bedrijven en organisaties die hun beslisprocessen naar een hoger niveau willen brengen én zich afvragen hoe ze hun eigen medewerkers daarin kunnen stimuleren.
Problematisch
Wanneer we uitgaan van het goede in de mens, hebben we de neiging om argumenten zonder kritische blik te accepteren.
Dit kan heel problematisch zijn, vooral wanneer we geconfronteerd worden met lastige keuzes, of het nu op het werk is of tijdens – we noemen maar wat – een vergadering van jouw VVE of de sponsorcommissie van de tennisclub, waarin ideeën en voorstellen worden uitgewisseld. En waar je het uiteindelijk eens over moet worden.
Maar denk ook eens aan een speech, waar je naar luistert. Bijvoorbeeld tijdens een congres. Klopt het allemaal wel wat er op het podium wordt gezegd? En, heb je dan het lef om na afloop – en public – daar kritische vragen over te stellen.
Of, applaudisseer je kritiekloos mee met de rest van de zaal?
Als we zonder nadenken alles geloven wat ons verteld wordt, lopen we het risico onvolledige informatie te omarmen als zijnde ‘waar’.
Dat is eigenlijk een natuurlijk (logisch) en heel menselijk proces.
Want, mensen verdringen bewust en onbewust het benodigde kritische denken door hun intrinsieke verlangen naar positieve interactie. (“Als we het maar gezellig met elkaar hebben.”).
Begrijpelijk: want ruzie maken of ‘de confrontatie’ aangaan, kost nu eenmaal veel energie. Ook spelen ‘belangen’ een rol: want waarom zou je kritische en lastige vragen aan iemand stellen die van belang is voor jouw positie of jouw carrière? Of die je ’te vriend’ moet houden om allerlei redenen.
Toch is een beetje meer kritisch denken én daar in de praktijk wat mee doen een must.
Simpelweg om te voorkomen dat besluiten verkeerd uitpakken.
Daarbij is het van belang om in eerste instantie goed te begrijpen dat niet iedereen bewust verkeerde informatie verspreidt. Weet dus sowieso het verschil tussen desinformatie en misinformatie.
Risicovol
Zelfs goedbedoelende mensen kunnen vertekende perspectieven hebben. Het is daarom zeer risicovol om te denken dat een oprechte overtuiging altijd gepaard gaat met feitelijke juistheid.
Mede om die reden geldt juist dat het onderzoeken van beweringen van de ander of het vermogen om kritische vragen te stellen, je in staat stelt om de waarheid te onderscheiden van perceptie. En daardoor de organisatie, of het project, of de uitdaging te behoeden voor verkeerde keuzes.
Er zijn al bedrijven en organisaties die het gevaar van die verkeerde keuzes serieus onderkennen en daarom een zogenoemd Zero Trust-beleid hebben geïntroduceerd. Dit betekent heel conreet: geloof niet alles wat jou wordt verteld binnen het bedrijf! Stel vragen!
Daarnaast geldt ook: mensen, die goedgelovig zijn, beperken (hun eigen) groei en ontwikkeling. Zonder kritische introspectie en uitdagingen blijven ze stilstaan in de eigen denkpatronen.
En je kent deze dooddoener vast wel: stilstand is achteruitgang!
Leestip:
Hoe herken je goedgelovige mensen?
Waarom snijden wij – als grote debatclub – dit onderwerp aan in dit blog?
Het antwoord is niet zo heel ingewikkeld.
Want, bij onze debatclub leren we niet alleen ons eigen denken continu te bevragen, maar ook om met openheid te luisteren naar verschillende visies. Dat doen we in ongelooflijk veel formats die we in eigen beheer hebben ontwikkeld. Zowel tijdens de reguliere clubavonden voor onze leden, als tijdens de vele workshops en trainingen die we in het land geven.
Het stellen van kritische vragen wordt aangemoedigd, omdat de kritische vragen niet alleen helpen om de zwakke punten in de argumenten van de ander te ontdekken, maar ook om nieuwe perspectieven en ideeën te genereren. Bij Dé Nederlandse Debatclub in Amsterdam wordt iedere deelnemer steeds weer getriggerd om de ander te blijven bevragen. En… we geven handvatten HOE je dat kunt doen.
Daarbij gaan we per definitie uit van het credo: klopt het wel wat de ander zegt?
We trainen onszelf dus in het goed leren debatteren!
Met andere woorden: het spel van vraag en antwoord op hoog inhoudelijk niveau!
De BetoogLadder
Zo behoort bijvoorbeeld elk betoog, waarin de een de ander wil overtuigen, een structuur te hebben. Als je weet hoe die structuur in elkaar zit, dan ontdek je dus ook eerder waar bij een ander zaken mogelijk niet kloppen. En dan kun je de juiste vragen stellen. Ook weet je – door middel van deze structuur – hoe je je eigen verhaal beter op orde kunt brengen.
Bij Dé Nederlandse Debatclub werken we met De BetoogLadder om betogen, speeches en oefendebatten te analyseren én te verbeteren. De BetoogLadder kun je zien als een logisch stappenplan om je verhaal – met valide argumenten – op te bouwen.
Een ambitieuze debater is met die BetoogLadder, die op een gegeven moment een tweede natuur wordt, in staat om de status quo (van bedrijven, van organisaties, van projecten, van afdelingen) uit te dagen en voortdurend te streven naar verbetering op basis van scherpe en onderbouwde inhoud. En… vooral niet onvoorwaardelijk mee te lopen met de meerderheid.
Dé Nederlandse Debatclub is daarom de plek waar de kritische geest wordt ontketend en waar je ontdekt dat jouw ideeën en plannen – op welk gebied dan ook – een kans verdienen! Mits ze maar goed onderbouwd zijn en jijzelf in staat bent om kritisch – en dus inhoudelijk – de ideeën van een ander scherp te bekritiseren.
Maar… doe dat wel met structuur en ga nooit uit van het goede van de mens.
Want zelfs een goed mens, je debatopponent, kan het gewoon compleet bij het verkeerde eind hebben.
