Waarom mensen vaak denken dat aannames feiten zijn. Hoe ontdek je dit?

Lorem Ipsum

Het recept is kritischer luisteren

Dagelijks worden we overspoeld met informatie: in artikelen, opiniestukken, sociale media en gesprekken zoals discussies en debatten.

Maar hoe vaak staan we eigenlijk serieus stil bij de vraag of wat we lezen of horen een feit is of slechts een aanname? Dit is een cruciaal onderscheid, zeker in tijden waarin meningen vaak als waarheid worden gepresenteerd.

Arthur van Dijk, Commissaris van de Koning in de provincie Noord-Holland, publiceerde eind december 2024 een opiniestuk in dagblad Trouw. Hij vindt dat burgemeesters beter beschermd moeten worden tegen aanvallen op hun gezag. In het stuk zelf schrijft hij onder andere:  “De burgemeester voert naar eer en geweten de wet uit.”

Op het eerste gezicht klinkt dit als een feit.

Maar is dat zo? Je kunt je namelijk op z’n minst afvragen of Van Dijk’s uitspraak over het handelen van burgemeesters, een feit of een aanname?

Het verschil tussen feiten en aannames

Een feit is objectief en bewezen. Het kan onafhankelijk van interpretaties worden geverifieerd.

Een aanname, daarentegen, is een veronderstelling zonder harde bewijzen. Het klinkt misschien overtuigend, maar blijft subjectief zolang er geen bewijs voor is geleverd.

De stelling dat een burgemeester altijd handelt “naar eer en geweten” lijkt in dit geval meer een aanname dan een feit. Het gedrag van burgemeesters is immers niet in elke situatie transparant of controleerbaar. En zelfs als een burgemeester dat zelf beweert, kunnen er omstandigheden zijn waarin politieke, sociale of persoonlijke factoren een rol spelen. Het is aan de lezer om dit kritisch te evalueren en niet zomaar als waarheid aan te nemen.

Van Dijk zegt dus eigenlijk in zijn opiniestuk dat burgemeesters altijd integer zijn en nooit fouten maken. Dat is echter nog maar de vraag.


Foto: Arthur van Dijk, Commissaris van de Koning in Noord-Holland.

Waarom kritisch denken belangrijk is

Als we aannames als feiten beschouwen, lopen we het risico om verkeerde conclusies te trekken of beslissingen te nemen op basis van onjuiste informatie. Het opiniestuk van Van Dijk in Trouw doet een belangrijk beroep op onze empathie en rechtvaardigheidsgevoel voor burgemeesters die onder druk staan.

Maar tegelijkertijd moet men ook kritisch blijven nadenken over de context en onderbouwing van dergelijke uitspraken. Zijn alle burgemeesters werkelijk zo onberispelijk? Hoe weten we zeker dat ze altijd handelen in overeenstemming met de wet en hun geweten?

Hoe kun je kritisch blijven?

  1. Vraag om bewijs: Zijn er harde data of een concrete bron die de bewering ondersteunen? Van Dijk zegt daar helemaal niets over in zijn opiniestuk. Er is dus geen bewijs aangeleverd voor zijn stellingname dat een burgemeester altijd naar eer en geweten zijn of haar werk uitvoert.
  2. Overweeg alternatieven: Zijn er andere verklaringen of invalshoeken mogelijk? Je kunt op z’n minst vragen vanuit welk perspectief Van Dijk beredeneert. Dit wordt niet duidelijk in zijn opiniestuk. En, als je weet welk perspectief er is… zijn er dan nog alternatieve perspectieven waardoor de ogenschijnlijke bewijsvorming wankeler wordt.
  3. Wees alert op framing: Wordt iets gepresenteerd op een manier die emoties oproept zonder feitelijke onderbouwing?  Van Dijk beëdigt alle burgemeesters in zijn provincie. Het is dus ook zijn belang om een goede relatie te onderhouden met al deze burgervaders en -moeders. Prima! Maar dat bewijst niet dat hij nu in zijn opiniestuk per definitie gelijk heeft. Hij legt het frame neer dat alle burgemeesters onberispelijk zijn. Dat is een emotie die hij wil oproepen bij de lezers. Maar het is slechts een frame.

 

Natuurlijk is het belangrijk om alle burgemeesters van Nederland te beschermen tegen geweld en bedreigingen. Maar minstens zo essentieel is het om geen enkele uitspraak klakkeloos ‘als kloppend’ te accepteren. Of het nu een opiniestuk betreft, een statement in een debat of discussie of een willekeurige post op sociale media: kritisch denken is en blijft de sleutel tot het onderscheiden van feiten en aannames. Daarmee voorkomen we dat we misleid worden, en dragen we uiteindelijk bij aan een meer geïnformeerde samenleving.

Train je debatvaardigheden

Begrijpen wat het verschil is tussen feiten en aannames én daar ook effectief op kunnen reageren, is een wezenlijk onderdeel van de kunst van het debatteren. En dát is precies wat we doen bij Dé Nederlandse Debatclub in Amsterdam. We houden ons daar bezig met het ontwikkelen van belangrijke persoonlijke vaardigheden zoals spreken in het openbaar, pitchen, speechen, argumenteren, debatteren, (jezelf) presenteren en de Kunst van het Overtuigen.

Het is een vaardigheid die belangrijker wordt. In een wereld die digitaler, technischer en dus complexer wordt, is het heel relevant om soft skills (communicatie!) naar een hoger niveau te willen brengen. Debatteren is daar een belangrijk onderdeel van.

Feit: Je bent van harte welkom om een keer langs te komen bij Dé Nederlandse Debatclub in Amsterdam. Ook geven we regelmatig workshops debatteren, overtuigen, speechen en pitchen aan het bedrijfsleven, de overheid, politieke partijen en het onderwijs.

Aanname: We weten 100% zeker dat jij meteen enthousiast wordt over alles wat we doen bij onze debatclub.

Feit: De geponeerde aanname hiervoor.

😉

Wanneer zien we je?

 

Ja, ik ben best wel nieuwsgierig geworden naar een training of workshop van Dé Nederlandse Debatclub. Neem svp contact met mij op.

Lees hier ons privacy statement.

"*" geeft vereiste velden aan

E-mailadres*

Veelgestelde vragen

Dé Nederlandse Debatclub is een professioneel debat-trainingsinstituut dat in 2013 is opgericht door Jerry Helmers en Dennis Bemelmans. Er is een clubgedeelte waar de leden zeer regelmatig bijeenkomen om zichzelf te trainen op belangrijke persoonlijke vaardigheden zoals spreken in het openbaar, debatteren, argumenteren, pitchen en speechen. Daarnaast wordt de zakelijke markt bediend: we geven trainingen en workshops aan het bedrijfsleven, de politiek en het onderwijs.

Je wordt lid bij Dé Nederlandse Debatclub omdat je beter wilt worden op het gebied van spreken in het openbaar, pitchen, speechen, argumenteren, debatteren, (jezelf) presenteren en de kunst van het overtuigen. Dé Nederlandse Debatclub is de enige club in Nederland waar werkelijk iedereen lid kan worden: van student tot pensionado, van ambtenaar tot ondernemer en van werkzoekende tot ZZP’er. 

Los van het trainen op persoonlijke vaardigheden, bouw je dus ook een superleuk netwerk van gelijkgestemde ambitieuze Young and Old Professionals op. Debatteren is een serieuze bezigheid maar… we hebben ook gewoon hartstikke veel lol met elkaar. Regelmatig wordt er na afloop aan de bar nog leuk met elkaar nagekletst. 

Natuurlijk kun jij lid worden van Dé Nederlandse Debatclub. We hebben verschillende lidmaatschappen.

We zijn er voor elke ambitieuze Young and Old Professional, die wil werken aan belangrijke persoonlijke vaardigheden zoals spreken in het openbaar, pitchen, speechen, argumenteren, debatteren en (jezelf) presenteren. Je hoeft helemaal geen debatervaring te hebben: die doe je bij ons op! Of misschien heb je al wel debatervaring maar wil je je die vaardigheden bijhouden of weer aanscherpen. Iedereen is van harte welkom! Op dit moment is ons jongste lid 17 jaar. Ons oudste lid is 79! 

We hebben drie verschillende lidmaatschappen. Je bepaalt zelf welk lidmaatschap het beste bij je past. 

Voor een overzicht van de lidmaatschapsvormen én de daarbij behorende tarieven, kijk je HIER.

We hebben verschillende soorten lidmaatschappen. Enerzijds kun je kiezen voor een onbeperkt lidmaatschap. Het woord zegt het al: je kunt onbeperkt aan alles deelnemen tot aan het moment dat de lidmaatschapsperiode voorbij is. Anderzijds hebben we ook lidmaatschappen in de vorm van een strippenkaart (Brave en Best). Je hebt dan a.h.w. een saldo (strippen!) en er wordt elke keer – als je deelneemt aan een activiteit, clubavond of workshop – een strip van je lidmaatschap afgeschreven. 

Met een onbeperkt lidmaatschap ben je eigenlijk altijd het voordeligst uit. Want, zeer regelmatig voegen we extra avonden toe aan het programma. Wel, daar kun je je – als lid – dan gewoon voor aanmelden. Die extra sessies kosten je niets want… je hebt geen strippenkaart, je hebt een onbeperkt lidmaatschap!

Hier zie je de tarieven.

Dat mag je helemaal zelf bepalen. Alle leden van onze club ontvangen één keer in de twee weken – op zondagavond om 20.00 uur – de leden-nieuwsbrief. Daarin wordt iedereen geïnformeerd over de clubavonden, trainingen, workshops en oefeningen die op de agenda staan. Meestal kun je dan voor ongeveer 2 maanden je avonden vooruitplannen.

Een lid bepaalt zelf of hij zich wel of niet wil aanmelden. Natuurlijk is het wel zo dat de leden, die bij wijze van spreken elke keer komen, een doorgaans snellere leercurve doormaken. Als je van plan bent om lid te worden, dan kun je uiteraard voor jezelf bepalen hoe vaak je aanwezig denkt te kunnen zijn: op basis daarvan kun je het passende lidmaatschap kiezen.

Een clubavond is een avond die wij in ons zalencentrum in Stay Okay organiseren. De avonden starten altijd om 19.30 uur en eindigen doorgaans om 22.00 uur. Voor elke clubavond is een programma van te voren aangekondigd. Dat programma varieert uiteraard per clubavond maar je kunt er van uitgaan dat elke deelnemer aan een clubavond elke keer minstens twee keer een debat-, speech- of pitchoefening doet. 

Kortom, op een clubavond trainen we onszelf – met heel veel creatieve oefeningen waarbij we je ook regelmatig uit de Comfortzone halen – op belangrijke persoonlijke vaardigheden zoals spreken in het openbaar, pitchen, speechen, argumenteren, debatteren en jezelf presenteren.

De grote gemene deler is dat onze leden vooral de ambitie hebben om belangrijke persoonlijke vaardigheden zoals spreken in het openbaar, pitchen, speechen, debatteren en (jezelf) presenteren naar een hoger niveau te brengen. Simpelweg omdat ze weten dat ze daar in Het Echte Leven veel profijt van hebben.

Dus, eigenlijk iedereen. Ons jongste lid is 17 jaar, ons oudste lid is 72 jaar. Mannen, vrouwen… de verhouding is ongeveer gelijk. Zo een beetje alle beroepen of vakgebieden zijn vertegenwoordigd. De gemiddelde leeftijd is zo rond de 38 jaar. Als je het al zou willen hebben over ‘politieke voorkeuren’: wij denken dat alle ‘kanten van het spectrum’ een weg hebben gevonden naar Dé Nederlandse Debatclub. 

Nee. Dé Nederlandse Debatclub is een veilige omgeving waar je ‘in alle rust’ kunt werken aan het trainen van belangrijke persoonlijke vaardigheden zoals spreken in het openbaar, debatteren, pitchen, speechen en (jezelf) presenteren. Daar passen geen video-opnamen bij simpelweg vanwege het feit dat je tijdens clubavonden vaak een stelling moet innemen waar je in het echte leven wellicht heel anders over denkt. 

Het niet mogen filmen is dus belangrijk voor de privacy. Niemand wil ooit het risico lopen dat er ooit van jou een filmpje ergens online komt te staan, waarop je een mening verkondigt, die helemaal niet jouw mening is. Het maken van video-opnamen is dus ten strengste verboden: we willen een 100% veilige omgeving.

Natuurlijk ben jij lid bij onze club omdat je jezelf wilt verbeteren op het gebied van belangrijke persoonlijke vaardigheden zoals spreken in het openbaar, pitchen, speechen, argumenteren, debatteren en (jezelf) presenteren. Uiteraard hebben wij vaste criteria waarop we professionele feedback geven, waardoor jij kunt groeien en bloeien.

Maar we geven elkaar ook feedback. Immers, debatteren is geen absolute wetenschap en het is daarom superinteressant om ook feedback van je mede-leden te ontvangen. Bovendien leer je zelf ook weer beter debatteren, als je andere debatten jureert. Je luistert, je analyseert, je formuleert aandachtspunten en je geeft feedback. Daar hebben anderen wat aan, maar jij ook. Omdat door de analyses die je maakt, jijzelf ook bewuster wordt van mogelijke valkuilen en aandachtspunten voor je eigen debatten!

Bij Dé Nederlandse Debatclub geven we overigens regelmatig jurytrainingen, want eerlijk is eerlijk: jureren is ook best een vak!

Uiteraard is het antwoord op deze vraag voor iedereen verschillend. Leercurves zijn divers. Maar gemiddeld genomen kunnen we stellen dat al na het bijwonen van slechts enkele clubavonden je ineens op een andere manier gaat luisteren naar mensen in je omgeving, met wie je debatteert. Of die jou proberen te overtuigen. Dát is de eerste winst.

Een fase later ontdek je dat je betere en kritische vragen kunt stellen terwijl je tegelijkertijd ook aanvoelt dat jouw eigen verhaal steeds beter op orde komt.

Juist omdat we bij Dé Nederlandse Debatclub veel situaties uit het echte leven simuleren, zul je die leercurve ook gaan ervaren. Je groeit in zelfverzekerdheid en de onderbouwing van jouw verhaal wordt sterker. Maar, het is en blijft wel een kwestie van meters maken. Stilstand is achteruitgang!