“Dat kun je toch niet zeggen, dat is appels met peren vergelijken.” Klinkt bekend? Vast wel. Het is een veelgebruikte dooddoener in discussies. Maar laten we eerlijk zijn: waarom zou je appels en peren níét willen vergelijken? Wil je geen zuiver en scherp debat ofzo?
Ja, het zijn verschillende vruchten. Maar juist daarom is het interessant. Ze zijn allebei rond(achtig), bevatten vitamines, komen van een boom en worden vaak in hetzelfde fruitschaaltje gelegd. Genoeg gelijkenissen dus om iets zinnigs over te zeggen. En dat is precies waar het bij een goed debat om draait: durven vergelijken, durven nadenken, durven afwegen.
Vergelijken scherpt je denken
Wie zegt dat je geen appels met peren mag vergelijken, zegt eigenlijk: “Laten we het hier maar niet moeilijk over doen.” Of erger nog: “Ik wil dit gesprek stoppen.” En dat is zonde. Want het zijn juist de complexe vergelijkingen die zorgen voor verdieping. Die je dwingen om na te denken over wat iets écht betekent. Om jouw standpunt scherper te formuleren. Om betere argumenten te vinden.
Bij onze debatclub moedigen we het juist aan: vergelijk álles.
Ook als het in eerste instantie niet logisch lijkt.
Want alleen door te vergelijken zie je verschillen én overeenkomsten. Je ontdekt nuances. En je leert kritisch denken, ook over je eigen ideeën.
Hoe win je het debat als iemand zegt: ‘Je vergelijkt appels met peren’
Hier komt het aan op tactiek. Stel: je voert een debat over studiefinanciering en zegt: “Als topsporters gesponsord worden om hun talent te ontwikkelen, waarom zouden we dan studenten niet ondersteunen die hun intellect ontwikkelen?”
En je tegenstander reageert met: “Dat is appels met peren vergelijken.”
Dan is dit jouw winnende reactie (in drie stappen):
1. Ontmantel de dooddoener:
“Klopt, het zijn geen identieke situaties. Maar ze hebben één belangrijke overeenkomst: het gaat in beide gevallen om investeren in potentieel.”
2. Zet je vergelijking kracht bij:
“Het laat zien dat we als samenleving bereid zijn te investeren in toekomstig succes. Bij sport doen we dat al zonder moeite. Dus waarom niet ook bij onderwijs?”
3. Keer het argument om en dwing je tegenstander tot nadenken:
“Mag ik dan vragen: wanneer vind jij het wél terecht om twee verschillende dingen te vergelijken? Of vind je dat we alleen mogen redeneren binnen één hokje?” Wat je hier feitelijk doet is dat je jouw debatopponent bevraagt over zijn of haar normen en waarden. Veel mensen hanteren namelijk – zonder het zelf te weten – dubbele standaarden en precies op dat punt kun je het debat naar je toe trekken.
Wat gebeurt hier?
Je ontwijkt de valkuil niet: je springt er met open ogen in en laat zien dat het helemaal geen valkuil is. Jij pakt de regie terug. En dat is hoe je het debat wint: met kalmte, met inhoud, en met lef.
Wanneer zien we je?
Bij onze debatclub houden we ons bezig met het trainen van belangrijke persoonlijke vaardigheden, zoals spreken in het openbaar, pitchen, speechen, argumenteren, debatteren, (jezelf) presenteren en de kunst van het overtuigen. Of je nu debatteert op school, op je werk of gewoon aan de eettafel… wij zorgen dat jij scherp blijft. Kom eens langs. Doe bijvoorbeeld eens mee aan een beginnerstraining bij ons op de club.
Appels en peren zijn van harte welkom. Wanneer zien we je?
Workshop debatteren voor jouw bedrijf, organisatie of politieke partij?
Ook dat is mogelijk. Neem contact met ons op en vertel ons wat je gedachten of wensen zijn.
